گاز مایع یا (LPG) مخلوطي از هيدرو كربنهاي سبك عمدتاً C3 و C4 مي باشدكه تحت فشار به صورت مايع نگهداري مي شود. متناسب با فصلهاي تابستان و زمستان درصد پروپان و بوتان در گاز مايع تغيير مي كند. این گاز به دلیل این که به سادگی قابل حمل و نقل است در بسیاری از مکانهایی که استفاده از منابع دیگر سوخت امکان پذیر نیست استفاده میگردد. از جمله:
در بخشهای بعدی آماده شده توسط گروه پتروشیمی سیراف به صورت مجزا با هریک از موارد مصرف گاز مایع آشنا می شویم.
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، ال پی جی در میان مردم با نام گاز مایع شناخته می شود و این دو عبارت، یک معنی را برای افراد تداعی می کنند. این گاز مایع که مصارف گوناگونی از جمله مصارف خانگی دارد، به شکلهای مختلفی در بازار ارائه می شود. به عنوان مثال:
جالب است بدانید که در زمانهای قدیم که هنوز عملیات لوله کشی گاز درون شهری وجود نداشت، هر خانه ای جهت سیستم روشنایی یا پخت و پز درون اجاقها از همین گاز مایع سیلندری خانگی استفاده می کرد. خب طبیعتا به مروز زمان که امکانات گرمایشی و روشنایی در شهرها افزایش یافت، میزان استفاده گاز مایع سیلندری در منازل به مراتب کمتر از قبل شد.
خب اکثر صنایع چه بزرگ و چه کوچک برای عملکرد درست نیاز به منابع انرژی کافی دارند. بسیاری از صنایع که در گروه صنایع کوچک و جزئی قرار می گیرند، برای استفاده از منابعی همچون گاز، نمی توانند همانند صنایع بزرگ هزینههای زیادی را متقبل شوند. علاوه بر کمبود هزینه برای تهیه مخازن بزرگ و حجیم گاز، کمبود فضا نیز جهت نگهداری این مخازن برای صنایع کوچک وجود دارد. خب این صنایع با این مسئله چگونه مقابله می کنند؟ در اینجا سیلندرهای 50 کیلویی گاز مایع می توانند به رفع این مشکل کمک کنند. صنعتگران این سیلندرها را در بهترین نقطه، بیرون از فضای کاری قرار داده و با وصل کردن این سیلندر به لوله کشی گاز ساختمان از آن استفاده می کنند.
در بسیاری از کارخانجات صنعتی، مخازن بزرگی نصب شده اند. این مخازن بزرگ محل انباشته شدن گاز مایع هستند. مخازن گاز مایع با وجود اندازههای بسیار بزرگی که دارند، اما به وسیله ماشینهای گازکش قابلیت جابجایی داشته و می توان آنها را برای پر کردن گاز مایع به پالایشگاه برده و مجددا برای استفاده به کارخانجات صنعتی بازگرداند.
جالب است بدانید که گاز مایع کاربردهای زیادی در کشورهای پیشرفته دنیا دارد. به عنوان مثال در بسیاری از کشورهای انگلیس، روسیه، کره جنوبی، آمریکا، لهستان و موارد بسیار دیگر، شهروندان برای سوخت خودروهای خود از گاز مایع استفاده می کنند. این گاز مایع که جانشین دیگر سوختها برای اتومبیلها شده با نام اتوگاز نیز شناخته می شود. به دلیل کیفیت بالا و آلودگی کمتری که گاز مایع نسبت به سوختهای دیگر دارد، در آمریکا به آن سوخت پاک نیز می گویند. براساس آمارهای گرفته شده در تمام دنیا سالیانه چیزی نزدیک به 28 میلیون تن گاز مایع (اتوگاز) استفاده می شود.
هر ماده سوختنی، بسته به اینکه به چه صورتی تولید و مصرف شود، می تواند خطراتی را به دنبال داشته باشد. بررسیهایی که صورت گرفته حاکی از این است که اگر در مصرف گاز مایع برخی اصول و استانداردها به خوبی رعایت شوند این ماده می تواند کاملا مفید بوده و از نظر ایمنی نیز هیچ گونه خطری به دنبال نخواهد داشت. در ادامه سه مورد بسیار مهمی که در ایمن بودن گاز مایع بسیار تاثیرگذار هستند را به شما معرفی می کنیم.
گوگرد یکی از ترکیبات موجود در فرآوردههای پالایشگاهی است که عموما در پایان کار، جزء مواد باقیمانده است. در گاز مایع هم مقادیری گوگرد وجود دارد. اما از آن جایی که این گاز مایع در گروه فرآوردههای سبک پالایشگاهی قرار می گیرد، میزان گوگرد موجود در آن نسبت به فرآوردههایی همچون دیزل و بنزین کمتر است. حتی همین مقدار کم گوگرد را هم می توان در مراکز پالایشگاهی مربوطه از گاز مایع جدا کرد. این یعنی، شما می توانید با خیالی آسوده از گاز مایع برای سوخت خودروی خود استفاده کنید و در عین حال این اطمینان را داشته باشید که سوختن این گاز، به محیط زیست آسیبی وارد نمی کند. اگر به خاطر داشته باشید در بخشهای قبلی به این موضوع نیز اشاره کردیم که در کشور آمریکا، گاز مایع با عنوان سوخت پاک شناخته می شود.
مخازن گاز مایع صنعتی باید چه ظرفیتی داشته باشند؟
ظرفیت مخازن را براساس مقدار آبی که می توان در آنها جای داد مشخص می کنند. این ظرفیتها برای گاز مایع دارای استانداردهای مشخصی هستند که در ادامه بهترین مخازن با ظرفیت مشخص شده آنها را به شما عزیزان معرفی می کنیم.
تمامی مخازن یاد شده به جز دو مخزن ابتدایی ( 125 و 250 گالن)، همگی شکلی استوانه ای مانند دارند.
خب از آن جایی که شاید برخی افراد اطلاعات چندانی در خصوص شرایط استفاده از گاز مایع نداشته باشند، این سوال برای آنها پیش خواهد آمد که اگر بخواهیم از این گاز مایع به عنوان سوخت خودرو استفاده کنیم، آیا می بایست برای آن مکانی مخصوص و جایگاهی خاص در نظر بگیریم یا نه؟ در این قسمت مطالب لازم را برای پاسخ به این سوال به شما ارائه می کنیم.
در مدیریت شهری اینگونه اعلام شده که برای سوخت گیری خودرو از گاز مایع، نیازی به این نیست که شما جایگاهی جدید و مجزا در نظر بگیرید. در واقع برای استفاده از گاز مایع می توان از دیسپنسرهای گازوئیل و بنزین به طور اشتراکی استفاده کرد. این عملیات تنها در ایران انجام نمی شود. در بسیاری از نقاط دنیا و در کشورهایی که قبلا معرفی شدند،گاز مایع را در جایگاه مخصوص بنزین و گازوئیل ارائه می کنند. تنها نکته ای که در این مورد وجود دارد این است که از یک نازل مخصوص و ویژه برای سوختگیری گاز مایع استفاده می شود.
خب اگر شما هم تصمیم گرفته اید تا خودروی خود را برای استفاده از گاز مایع به جای دیگر سوختها، دوگانه سوز کنید، نیاز است تا تغییراتی ایجاد کرده و از قطعات جدیدی استفاده کنید. در ادامه قطعاتی که برای تبدیل موتور خودرو از تک سوز به دوگانه سوز احتیاج هستند را به صورت یک لیست در اختیارتان قرار می دهید.
در صورتی که مجموعهها و کارخانجات تولیدی مانند سیراف همراهی همیشگی خود را با مصرف کنندگان داخلی داشته باشند، می توان تمامی قطعات و تجهیزات لازم را جهت تبدیل کردن خودرو تک سوز به خودروی دوگانه سوز فراهم کرد. این همراهی و تلاش کارخانجات تولیدی می تواند منجر شود تا قطعات درجه یک خودرو، در کشور به صورت انبوه ساخته شوند. در این صورت دیگر احتیاجی به واردات این محصولات از دیگر کشورها نیست و می توانیم از قطعات تولید داخل استفاده کنیم. این یعنی کاهش هزینهها و صرفه جویی اقتصادی، هم برای تولیدکنندگان داخلی و هم برای مصرف کنندگان.