نفت یک منبع سوخت فسیلی است که مصارف گوناگونی در صنایع مختلف دارد. مواد سازنده نفت شامل: هیدروکربن، ساکسیژن، سولفور، ازت و مواد معدنی هستند که بین ۵۰ تا ۹۷ درصد از نفت خام از هیدروکربن و بین ۶ تا ۱۰ درصد آن نیتروژن، اکسیژن و سولفور و کمتر از یک درصد نفت خام را فلزاتی مانند مس، نیکل، وانادیوم و آهن تشکیل می‌دهند. در این مقاله از پتروشیمی سیراف قصد داریم که به معرفی این طلای سیاه و ویژگی نفت تصفیه شده بپردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
منشأ به وجود آمدن نفت، گیاهان و موجودات آلی موجود در اقیانوس‌ها هستند که میلیون‌ها سال قبل در اقیانوس‌ها زندگی می‌کرده اند آن‌ها توسط گل و رسوبات مدفون شده و تحت فشار بسیار زیاد و به دلیل نبود اکسیژن، به مرور زمان تجزیه شده و «نفت خام» را به وجود آورده اند.
استخراج نفت یکی از مهمترین عملیات‌هایی است که طی آن نفت برای بهره برداری از داخل زمین خارج شده و قابل استفاده می‌شود. زمین شناسان با استفاده از دستگاه‌های لرزه نگاری میادین نفتی را تشخیص داده و سپس عملیات استخراج را انجام می‌دهند.
نفت خام یا پترولیوم، مایعی به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره است که به رنگ‌‌های زرد، قرمز یا سبز نیز دیده می‌شود که نشان دهنده ترکیبات متنوع نفت است. نفت خام ترکیبی از هزاران مولکول و ترکیبات آلی است که هیدروکربن‌ها با وزن‌های مولکولی مختلف درصد بیشتری از آن را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین نمی‌توان فرمول شیمیایی نفت خام را با صراحت خاصی مشخص کرد.
نفت به خاطر داشتن هیدروکربن‌هایی با وزن و طول‌های مختلف مانند پارافین، آروماتیک‌ها، نفتا، آلکن‌ها، دین‌ها و آلکالین‌ها کاربردهای گسترده ای دارد. هیدروکربن‌ها، مولکول‌هایی با طول‌های متفاوت هستند که از هیدروژن و کربن تشکیل شده اند که ساختارهای مختلف خواص متفاوتی به آن‌ها می‌بخشد.
به نفتی که از چاه‌های نفتی بیرون میآید، «نفت خام» گفته می‌شود که این ماده از طریق لوله‌های مخصوص به پالایشگاه منتقل شده و در آن جا پالایش شده و مواد اضافی آن گرفته می‌شود و محصولات متنوعی مانند نفت سفید، بنزین، نفت کوره، قیر و مواد مختلف دیگری از آن به دست میآید.
به نفتی که بعد از پالایش بدست میآید «نفت تصفیه شده» می‌گویند که منظور از آن جداکردن و بالابردن درجه خلوص اجزا تشکیل دهنده نفت از یکدیگر است که در پالایشگاه‌های نفت بسته به نوع خوراکی که بر مبنای آن طراحی شده اند محصولات متفاوتی تولید می‌شود.
نحوه تصفیه نفت خام
نفت خام به وسیله لوله‌های خط انتقال نفت به سمت پالایشگاه هدایت می‌شود که این لوله‌های انتقال دهنده، در مسیرهای مختلفی قرار می‌گیرند. هنگامی که نفت خام به پالایشگاه وارد می‌شود به سمت ستون‌های بلند با ارتفاع و قطر زیاد هدایت شده و در این ستون‌ها فرآیند اصلی بر روی نفت خام انجام می‌شود.
به این ستون‌های مرتفع برای تصفیه نفت خام در پالایشگاه «ستون‌های تقطیر» گفته می‌شود که نفت در آن جا حرارت داده می‌شود. سپس فرآیندهای دیگری جهت بهبود خواص یا تغییر خواص فرآورده‌ها انجام می‌شود که از این فرآیندها می‌توان به رفرمینگ و ایزومری برای افزایش عدد اکتان بنزین و فرآیندهای هیدروکراکینگ، ککینگ و الیگومری برای تولید سوخت‌های سبک از فرآورده‌های سنگین تر اشاره کرد.
پس از این فرآیندها، فرآیندهای تصفیه انجام می‌شود که هدف از آن حذف آلاینده‌ها از فرآورده‌های نفتی است؛ سپس برای حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی‌ها، عملیات تصفیه پساب‌ها و فرآوری گازهای دودکش انجام می‌شود که این فرآیندها باید به طور کامل در واحدهای جداگانه در پالایشگاهها همراه با استانداردهای بسیار دقیقی اجرا شوند.
نفتی که از زیر زمین استخراج می‌شود به شکل خام، غیر قابل استفاده است و باید آن را تصفیه کرد که این کار در پالایشگاه نفت در برج تقطیر بر اساس اختلاف چگالی انجام می‌شود که از تصفیه نفت خام، مواد دیگری به دست میآید که برای تولید بسیاری از محصولات از آن استفاده می‌شود که به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
نفت براساس ویژگی‌های گوناگون به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود که آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
نفت خام و مشتقات آن، اهمیت زیادی در صنایع گوناگون دارند. از آنجایی که مناطق قرارگیری ذخایر عظیم نفت با مناطق عمده مصرف آن هماهنگ نیست، نفت به پدیده‌ای ژئوپلیتیکی تبدیل شده است که از تحولات سیاسی به ویژه در مناطق استخراج و عرضه آن تأثیر می‌پذیرد؛ پس تنش در یکی از این کشورهای تولیدکننده نفت باعث می‌شود که ذخایر نفت تهدید شوند و این مسئله بر قیمت نفت تأثیر خواهد گذاشت.
آب و هوا یکی دیگر از عوامل مؤثر بر میزان تقاضا و مقدار عرضه نفت و فرآورده‌های آن است؛ زیرا در فصل‌‌های تابستان و زمستان تقاضا برای نفت افزایش می یابد. در زمستان پالایشگاهها برای عرضه بیشتر نفت گرمایشی و در تابستان نیز به دلیل مصرف بیشتر بنزین برای مسافرت‌ها، به نفت خام بیشتری نیاز است.
عامل دیگر در قیمت گذاری انواع نفت میزان گوگرد و درحقیقت میزان سنگینی نفت است که هرچه میزان گوگرد نفت بیشتر باشد، نفت سنگین‌تر و قیمت آن پایین‌تر است. عامل پایه دیگر بر قیمت نفت خام، میزان عرضه و تقاضا، بازارهای مالی و شرایط روانی بازار است که آن‌ها وزنه اصلی را در تغییر قیمت نفت خام بر عهده دارند.
CFD یا قرارداد ما به التفاوت نوعی تفاهم نامه است که بین طرفین امضا می‌شود و دو طرف قرارداد توافق می‌کنند که ما به التفاوت قیمت کالای مورد نظرشان را در زمان کنونی و زمان عقد قرارداد به یکدیگر بپردازند که این رویه، قراردادی مطمئن است که در بخش خرید و فروش نفت خام به خصوص در نفتهای وست تگزاس و برنت انجام می‌شود تا خریداران و فروشندگان بتوانند با ریسک کمتر و اطمینان بیشتری در این عرصه فعالیت کنند.
